Wednesday, January 16, 2013

Onderwijs

R. zit in groep 8, en dus moeten wij ons buigen over haar middelbare schoolkeuze. Januari wordt er flink mee volgepland. Elke zaterdag een open dag, informatie-avonden door de week, en proeflesmiddagen op woensdag. In Utrecht zijn er natuurlijk veel scholen, dus veel keus. Dus dan moet je ook goed bedenken wat je criteria zijn.
Om te beginnen is er een scheiding tussen het vernieuwende onderwijs en de meer traditionele scholen. De vernieuwende scholen leggen de nadruk op het met plezier naar school gaan van leerlingen. De kinderen werken projectmatig in groepjes, er is meer nadruk op persoonlijke ontwikkeling, de motivatie waarom iets te leren wordt sterk benadrukt. Er worden minder cijfers gegeven, minder beoordeeld, en meer geëvalueerd.
De traditionelere scholen werken in klassen, met huiswerk, proefwerkweken. Ze zijn streng of ambitieus, en die persoonlijke ontwikkeling, dat doe je zelf maar. Die laatste scholen doen het beter in de Trouw scholen vergelijking. Leerlingen halen hogere cijfers op hun Centraal Schriftelijk Examen. Een van de vernieuwende scholen in Utrecht, het UNIC, wordt zelfs door de inspectie als 'zwakke school' gezien.

Wat is nu het beste? In alle boeken die ik de afgelopen tijd heb gelezen, komt het vernieuwende onderwijs toch wel als het meest aansprekend naar voren. Wie streeft er niet naar leergierige kinderen die enthousiast in een team aan een project werken, daarbij ijverig informatie verslindend om hun doelen te bereiken. Prachtig. Als je dat zet tegenover de middelbare schooltijd die ik me herinner, gevuld met het stampen van Duitse, Franse en Engelse woordjes, klinkt dat vernieuwende wel heel aantrekkelijk. Maar klopt dat aantrekkelijke beeld wel? Om vlot Engels te kunnen spreken heb je dat stampen van die woordjes wel nodig. Om verder te komen in de wiskunde, moet je de tafels geautomatiseerd hebben. Er zijn bouwstenen die je nodig hebt om verder te komen. Wellicht is het saai om aan die bouwstenen te werken, maar anders kom je echt niet tot het gebouw dat je wil bouwen. En verder, is het leren doen van dingen die je saai of vervelend vindt, niet ook een belangrijke levensles?
K. zit op pianoles. Hij vindt het wel leuk, maar niet leuk om te oefenen. Oefenen is echter essentieel om verder te komen. En als hij verder komt, het beter kan, gaat hij het wellicht ook leuker vinden. Leuk vinden is niet alleen de motor achter leren, het is ook het effect van iets geleerd hebben, ergens moeite in steken, wat pas na een tijdje lukt. Onderwijs hoeft dus niet altijd leuk te zijn.
Misschien is het gewoon een kwestie van en en. Hard leren werken aan saaie dingen, om die kennis vervolgens gemotiveerd in projecten te verwerken.
Gisteren was ik bij een school die dat wellicht wel op die manier combineert. Het Gerrit Rietveld College, een school voor mavo, havo, vwo en gymnasium. Extra bieden ze leerlingen de mogelijkheid om mee te doen met het Technasium programma en ze hebben een TheaterKunstKlas. Die extra's worden in projectvorm gegeven. Verder hebben ze een aantal elementen van het vernieuwende onderwijs overgenomen, zoals werken in domeinen, maar houden ze wel vast aan een strakke structuur en strenge regels.
R. was wel geïnteresseerd in de TheaterKunstKlas. Maar deze school heeft haar favoriet, het CGU, nog niet van de troon gestoten. To be continued: vanavond naar het Boni.



No comments: