Afrekenen met 2012

Afgelopen jaar zijn we begonnen met besparen en consuminderen. Onze uitgaven heb ik keurig bijgehouden in AFAS Personal. Nu ik daar zo'n twee jaar aan gegevens in heb zitten, kan ik mooi vergelijken wat we het afgelopen jaar bespaard hebben. Een bijzonder mooi bedrag, wat naar de aflossing van de hypotheek gaat!

categorie	2011	2012	besparing
boodschappen	7398	5818	1580
kleding	1926	1226	700
boeken	1563	184	1379
schoonmaken	2600	1600	1000
kapper	978	510	468
energie	3718	3260	458
woningverbetering	18750	1200	17550
medische kosten	3925	3100	825
BSO	7390	1593	5797
clubjes	2433	4182	-1749
cadeaus	1405	1380	25
			28033

Boodschappen
In 2011 hebben we in totaal ongeveer 7400 aan boodschappen uitgegeven, in 2012 bijna 6000 euro.  Een besparing van bijna 1500 euro. Terwijl we niet minder, of minder lekker zijn gaan eten. We gaan wel naar de Nettorama in plaats van de Albert Heijn, kopen bij de Albert Heijn nog uitsluitend Euroshopper producten. Verder zijn we overgegaan op lang houdbare melk van de Aldi, wat heeft geleid tot minder gesjouw en minder weggooien van over-datum melk. Ook hebben we nu een keer in de week restjes-avond, waarbij de restjes van de rest van de week worden opgegeten. De afgelopen twee maanden ben ik ook zelf brood gaan bakken met de broodbakmachine, wat geen enorme besparing oplevert, maar wel lekker en gezond brood, en minder weggooien.
Al met al reken ik gemiddeld 1,- euro per persoon per maaltijd, dan komen we op ongeveer 450 euro per maand uit met zijn vijven. Een boodschappenbudget van 450 euro per maand lukt prima, met af een toe een uitschieter in de vakanties of met verjaardagen en feestdagen.

Boeken
Dat is een behoorlijke besparing van bijna 1400 euro. Dit alles alleen door voortaan naar de bieb te gaan, en ik kocht ook blijkbaar wel schandalig veel boeken.

Kleding
Ik vond al niet dat we veel uitgeven aan kleding. Alleen had ik wel vaak de neiging om online te shoppen voor de kinderen bij Boden. Echt hele leuke kinderkleren, en op zich niet heel duur. Maar goed, als je geld uitgeeft aan dingen die niet echt nodig zijn, kan dat nog wel aan niet-zo-dure-wel-leuke kleren zijn, maar het is nog steeds niet nodig. Dat heb ik dus minder gedaan afgelopen jaar, en dat is te zien, 700 euro.

Schoonmaken
We zijn in april begonnen met zelf schoon te maken, onze schoonmaakster kostte 50 euro per week. Dus dat is op jaarbasis een besparing van 2600,-. Maar dat is nog niet een heel jaar, dus dat bespaart ons dit jaar 1600.

Kapper
Deze besparing van 470 euro wordt een beetje geflatteerd doordat we de kosten van de huidige kapper van J en de jongens niet meer goed kunnen traceren, omdat je daar niet kunt pinnen. Het is een Turkse kapper die de jongens knipt voor een tientje (met wisselend resultaat), in plaats van de lokale kapper voor 17,50, en J voor 12 euro, in plaats van 21,50. Verder ging ik nog wel eens naar een wat duurdere kapper in de stad, en ga nu naar de lokale kapper (de Turkse kapper doet geen dames) En ik ben van plan om mijn haar niet meer te laten verven, dat zal ook nog wel wat besparen. Moet wel wennen aan het idee van grijze haren, maar dat voelt ergens ook bevrijdend.

Energierekening
We hebben vorig jaar spouwmuurisolatie gedaan, en we hebben in de winter gordijnen voor onze schuifpui. Dat leverde ons een gasbesparing van 30% op. We zijn overgestapt naar de Nederlandse Energie Maatschappij, en komend jaar weer naar Energiedirect. We hebben de eindafrekening nog niet, dus dit is alleen wat we afgelopen jaar betaald hebben. Ik hoop eigenlijk op nog een teruggave, maar voorlopig zitten we op 458 euro.

Woningverbetering
Tja, daar zijn we dit jaar een beetje mee gestopt, en dat is een enorm bedrag wat we daar vorig jaar aan uitgaven. Dat was toen onder andere spouwmuurisolatie, verbeteringen aan de keuken, tegels in de gang (erg mooi geworden!), verfwerk buiten en binnen.
We hebben nog wel allerlei plannen (kamer-en-suite maken, haard, badkamer heeft wel wat werk nodig), maar die staan een beetje in de ijskast (sorry, economie!). Als er echt iets moet gebeuren proberen we het ook meer zelf te doen, in plaats van er meteen een professional bij te roepen.

Zorgverzekering
We zijn vorig jaar overgestapt van Agis naar de Friesland. Dat is van een maandpremie van 313 euro naar 220 euro. We hebben afgelopen jaar geen tandartsverzekering genomen, maar dat heeft niet goed uitgepakt, omdat J regelmatig naar de mondhygiëniste moet, en ik 2 gaatjes had. Dus dat doen we volgend jaar maar weer wel.

BSO
Dat is een groot bedrag, 5800 euro, grotendeels omdat E vorig jaar nog een half jaar op de crèche zat. Dat wordt wel de grootste inkomensvooruitgang bij gezinnen genoemd, als je geen kinderen meer op de crèche hebt. Alleen K en E gaan nog op vrijdag naar de BSO. R kan nu alleen thuis blijven, hoewel dat niet vaak voor komt omdat we veel thuis werken. Ik denk er wel eens over om K ook van de BSO te halen, omdat hij ook prima zichzelf thuis kan vermaken. Misschien als hij naar groep 6 gaat.

Verbeterpunten 2013
We zijn met zijn vijven naar Amerika gevlogen voor 5000,- euro. Dat was heel geweldig, maar ook duur. Komend jaar hebben we weer een dure vakantie, want we gaan op wintersport (ook superleuk!). Maar in de zomervakantie gaan we weer huizenruilen met Berlijn, dus dat zal weinig kosten opleveren.
Kinderclubjes kosten zijn nog absurd hoog. Dit vooral vanwege zwemlessen, pianolessen, en de IWAL-dyslexie bijles voor K. Als het moet kan dat nog flink omlaag.
Verder geven we ongeveer 1400 euro per jaar uit aan cadeaus. Dit is alles bij elkaar, binnen het eigen gezin, Sinterklaascadeaus, kinderfeestjes, familie, vrienden. Ik vond dat de eerste keer dat ik dat berekend had, een enorm bedrag, en meende er ook afgelopen jaar op bezuinigd te hebben. Maar het is nog ongeveer hetzelfde bedrag, dus dat kan nog wel beter.
In het algemeen zou ik komend jaar nog meer met budgetten en doelen willen gaan werken. Ik weet nu nog beter wat we waar aan uitgeven, dus zou dat ook beter moeten kunnen budgetteren vooraf. Vooral in de vakantie in Amerika had ik daar behoefte aan. Op vakantie heb je toch een beetje het idee dat alles mag, en hebt dan minder financiële restricties. Dat voelde niet goed.

Dan wou ik dit jaar afsluiten met een link naar een artikel van mijn held Mr Money Mustache, die een voorbeeld geeft van een middle-class Amerikaans uitgavepatroon, versus een kick-ass zuinig Mustachian uitgavepatroon, met een verschil van 80.000,- dollar per jaar. Nu zijn wij bij lange na nog niet kick-ass Mustachian, maar goed, het is toch een aardig begin!

Een spaarrijk en vooral Gelukkig Nieuwjaar gewenst!

Muesli of de kracht van de kleine getallen

J en ik eten al jaren het liefst muesli als ontbijt. Gewone muesli, havervlokken met wat rozijnen en noten, zonder toegevoegde suiker en niet geroosterd als cruesli. Eerst aten we altijd biologische muesli van de Albert Heijn, van 4,18 per kilo. Daar zijn we al een tijd geleden mee gestopt, en gingen over naar de Euroshopper muesli. Die is 1,09 per kilo. Alleen is die een half jaar geleden veranderd van samenstelling, maar dan zonder 'NU, VERNIEUWD!' reclame, want eigenlijk is alles eruit gehaald, behalve havervlokken en een paar rozijnen. Dat is een beetje mager, dus nu mixen we onze muesli maar zelf. We halen amandelen en hazelnoten bij de Turkse winkel, en dat mixen we met een pak van de uitgeklede Euroshopper muesli,  en een pak Euroshopper havermout (0,38), en doen er nog wat rozijnen bij. Heerlijk! Ongeveer eens per week maak ik die mix, die 1,24 euro per kilo kost en dat eten we dan de hele week als ontbijt voor 20 cent per persoon per dag.

Nu is de reactie misschien: Nou geweldig, al die moeite, en dan zo'n 50 cent per dag bespaard! Daar wordt je rijk van, maar niet heus. Op de langere termijn tellen die besparingen echter nogal op. Daar is een term voor bedacht: De Latte Factor (de koffie verkeerd factor). Als je iedere dag geen koffie verkeerd drinkt in je lunchpauze (besparing van 2,50 per dag), maar dat geld belegt met een rendement van 8%, en dat 25 jaar vol houdt, heb je aan het eind 50.000,- op je rekening staan. Nu is een rendement van 8% op dit moment wat te optimistisch wellicht, en kost is mijn dagelijkse muesli-besparing maar 50 cent, maar het idee is toch dat kleine bedragen over tijd flink op kunnen tellen. Hier staat een calculator waar je zelf een beetje met de input-factoren kan spelen, en kan kijken wat je wellicht zelf kunt sparen door een dagelijkse gewoonte goedkoper te maken.

Game of Thrones

Deze boeken heb ik geleend via de bibliotheek van Washington op mijn e-reader. Het digitale boeken assortiment is flink daar, maar nog niet zo groot dat je een boek dat je wilt lezen er in kunt opzoeken. In plaats daarvan moet je kijken wat ze hebben, en wat je daarvan wilt lezen. Zo kwam ik bij de  Game of Thrones uit. Ik had meteen maar de boxed set van deel 1 tot 4 besteld, en dat was achteraf niet zo handig. Nu zat ik aan 3500 bladzijden Game of Thrones vast, in plaats van een goede pauze tussen elk deel. Eerst dacht ik ook nog dat ik het binnen 3 weken uit moest hebben, want dan verstreek de uitleentermijn. Maar die uitleentermijn wordt pas effectief op het moment dat ik mijn e-reader weer synchroniseer met mijn laptop, wat ik nu dus al een paar maanden niet gedaan heb.

Het zijn wel heerlijke boeken. De wereld die beschreven wordt is rauw en hard. De hoofdpersonen zijn nooit alleen maar goed of slecht. Een goede hoofdpersoon kan ook naïef zijn, en daar met zijn leven voor moeten boeten. De verhaallijnen zijn niet netjes af, maar worden vaak door toeval of oorlog verward. Mensen die worden gezocht, worden niet gevonden. Een man en een vrouw die sympathie en wellicht ook iets van lust voor elkaar voelen, krijgen toch niets met elkaar. Magie speelt een rol, maar lost niets op een gemakkelijke manier op.
Afijn, ik hoopte richting het eind van deel 4 wel op een langzame ontknoping van alle plots, maar die bleef uit. Bleek dat het nog niet alle delen zijn! Deel 5 is al wel uit: A Dance with Dragons, maar ook dan is de serie nog niet af, er zitten nog 2 boeken in het hoofd van de schrijver! Als ik dat geweten had, was ik er waarschijnlijk niet aan begonnen.

De Elementen, een visuele verkenning van alle atomen in het heelal

Over sommige boeken ben ik heel blij dat we die wel gekocht hebben, en niet geleend van de bibliotheek. Zo ook dit boek over de Elementen, wat we na een bezoek aan Nemo hebben gekocht. Het is een prachtig boek met over elk element uit het periodiek systeem, twee bladzijden met foto's van het element, of artikelen waar het element in verwerkt zit, met een leuk verhaal erbij. De kinderen, en vooral K., vinden het fascinerend, en bladeren er menig uurtje in. En op een zondagochtend moet ik er wel eens uit voorlezen.
Ook voor mezelf is dat leerzaam geweest. Op de middelbare school heb ik twee jaar scheikunde gehad, maar er, gehinderd door mijn leeftijd wellicht, de leraar en de manier van lesgeven in ieder geval, nooit enige interesse voor gevoeld. Nu ik hier niet meer door gehinderd word, kan ik vrij genieten van de mooie foto's en begrijp nu hoe het periodiek systeem in elkaar zit. De schrijver is een vrolijke nerd, die als hobby het verzamelen van elementen heeft, en dat bij houdt op http://www.periodictable.com/

Brood

Sinds een dikke maand bak ik ons eigen brood. Dit vooral uit onvrede met het aanbod bij de Albert Heijn. Het goedkoopste volkoren brood kost daar 1 euro, maar dat is niet erg lekker brood. Bij de Nettorama is wel lekker volkoren brood en wel voor 85 cent, maar daar kom ik niet vaak genoeg, en het is bovendien vaak uitverkocht.
We hebben een broodmachine, dus ik heb al vaak zitten kijken of ik het niet ook zelf kan doen. Nu heb ik die gedachten ook in daden omgezet. Het duurde even voordat het lukte om een goed recept te vinden. En tot dat lukte was het brood nogal volkoren en zwaar op de maag. Maar we hielden vol (met eigenlijk verbazingwekkend weinig gemor van de kindjes, wel constructieve feedback) en nu hebben we wel lekker brood.

400 gr volkoren tarwemeel van de Albert Heijn
50 gr tarwebloem Euroshopper Albert Heijn
1 zakje gist
2 theelepels zout
2 theelepels suiker
2 vermalen vitamine c tabletjes (dit is het voornaamste ingrediënt van broodverbeteraar, en het brood is inderdaad een stuk minder brokkelig, wat malser, als je het toe voegt)
25 gr zonnebloemolie

Per brood kost dit 60 cent (excl. de energiekosten voor het bakken)

Eerst zat ik te stressen over of er wel genoeg brood zou zijn. Het is namelijk lastig plannen, de kinderen eten nu weer eens muesli als ontbijt, en dan weer 3 boterhammen. Bij de lunch zijn er regelmatig vriendjes die mee eten, of onze kinderen zijn er juist allemaal niet bij. Het eigengebakken brood blijft niet heel lang goed, en je hebt niet zomaar een nieuw, als er niet genoeg is. Maar ik heb een aantal rollen Euroshopper volkoren beschuiten als noodvoorraad, en als het brood op is, kan dat aangesproken worden. Maar dat gebeurt eigenlijk weinig.

Eet mij

Let op: op 6 december is er in de Balie in Amsterdam een discussie-avond naar aanleiding van het boek Eet mij van Asha ten Broeke en Ronald Veldhuizen.

"De helft van alle Nederlanders is te zwaar. En meer dan 10% heeft een ernstige vorm van overgewicht, obesitas. Dit kost de maatschappij miljarden euro’s. Maar wie heeft nou de schuld? Moeten dikkerds hun verantwoordelijkheid nemen, gaan sporten en stoppen met hun slechte eetgewoontes? Of is de ongelijke strijd met de voedingsindustrie en al haar suikers en reclames simpelweg niet te winnen? Robert Paques en Tom Compaijen gaan in gesprek met experts en de voedingsindustrie, met dikke en met dunne mensen."

Verder hebben Asha en Ronald een blog waarop ze wetenschappelijke nieuwtjes met dit thema bespreken.

Verplicht leesvoer voor dikkerds en dunnerds!

Weer zo'n superinteressant boek van Asha ten Broeke (met Ronald Veldhuizen dit keer). Ik ben zelf  niet dik (65 kilo bij 1,76 cm), heb wel eens wat zwaarder gewogen (72 kilo), en houdt mezelf scherp in de gaten om dat niet weer te laten gebeuren. Ik weeg mezelf eens per week, en heb duidelijke afspraken met mezelf over hoeveel ik mag eten en wanneer.
Ik vind het onderwerp eten en diëten erg interessant omdat het zo'n groot probleem is. Wie worstelt er niet wel eens met zijn gewicht? En de oplossingen die daarvoor aangedragen worden mogen simpel lijken, maar ze werken niet, kijk maar om je heen. Terwijl de meeste mensen wel erg graag willen afvallen, dus daar ligt het ook heus niet aan.

De boodschap van dit boek is eigenlijk: dik of dun, het zit 'm voornamelijk in de genen. Uit tweelingonderzoek (zelfde genen, apart grootgebracht) blijkt dat 70 tot 80% van het BMI worden verklaard door DNA. Omgeving heeft natuurlijk wel invloed, want als er geen eten is, kun je ook niet dik worden. Vroeger werd lengte bepaald door omgevingsfactoren, bijv. of iemand vaak ziek was geweest, en voldoende te eten had gehad. Tegenwoordig wordt men niet meer zo zwaar ziek, en heeft iedereen voldoende te eten, waardoor verschillen in lengte bijna geheel terug te brengen zijn tot genetische oorzaken. Zo ook, volgens dit boek, met omvang. Er is zoveel eten beschikbaar, overvloedig, voortdurend en goedkoop, dat iedereen zich vol kan eten. Ben je dun? Geluk gehad! Ben je dik? Pech.
Het is wel een heel complex samenspel van veel verschillende genen: efficiëntie van de vetverbranding, dopaminereactie, wilskracht, en de invloed van de omgeving op de genen (epigenetica).

Iedereen die ik spreek over het boek, heeft het moeilijk met het uitgangspunt dat je er zelf niet zoveel aan kunt doen. Ikzelf ook wel. Omdat het me zelf wel lukt om al langere tijd op hetzelfde gewicht te blijven, is de verleiding groot om mezelf daar schouderklopjes voor te geven. Ik kan het toch ook? Waarom een ander dan niet? Maar dat is natuurlijk een niet erg wetenschappelijk en nogal zelfingenomen oplossing voor een veel te ingewikkeld en hardnekkig probleem.
Een ander bezwaar wat wordt geopperd tegen de genetische uitleg van zwaarlijvigheid is dat als je zegt dat mensen er zelf niet zoveel aan kunnen doen, je daarmee iedereen ontmoedigt om het toch te proberen. Wat zou je nog? Zware botten tenslotte, niets aan te doen.

Ik denk dat dit boek hele interessante inzichten geeft, maar zoals ook uit het boek blijkt: het complete beeld is nog niet helder. De genen hebben grote invloed, de omgeving heeft weer invloed op de genen. Je kan wel iets doen. Maar niet wat de meeste mensen nu doen. Namelijk diëten.
Ga nooit op dieet! Dieet werkt niet, en zorgt er bovendien voor dat je lichaam nadien met minder calorieën toe kan, dus dat je sneller weer in gewicht toe neemt. Sporten is gezond voor je, maar helpt niet bij gewichtsverlies. Dus beweeg vooral, maar wees niet gefrustreerd als dat niet tot een slankere taille leidt (vooral van die frustraties kom je anders weer flink aan).

Wat helpt dan wel?

• Je zoveel mogelijk bewust zijn van de verleidingstrucs die de supermarkten en andere voedselverkopers op je los laten. 
• Proberen je eetregels te automatiseren, zodat je niet telkens er beslissingen over hoeft te nemen (wilskrachtmanagement). Dus: neem een boodschappenbriefje mee naar de winkel. Stel jezelf als regel dat je 'Nooit wat lekkers koopt bij een benzinestation'. Of dat '1 keer opscheppen 's avonds voldoende is'. 
• Zorg dat je jezelf zo weinig mogelijk in verleiding brengt door bepaald eten gewoon niet in huis te hebben. 
• Eet van kleinere bordjes, de porties lijken dan toch groot en dat heeft gevolg voor je gevoel van verzadiging.
• Probeer kleine gewoontes te veranderen, dit leidt tot zeer geleidelijk (1 a 2 kilo per jaar volgens het boek) gewichtsverlies, maar uiteindelijk kan je er dan komen zonder te lijden.

En verder. Laten we de stigmatisering van dikke mensen proberen te herkennen en in te tomen. Ik las mijn 5-jarige zoon uit Sjakie en de Chocoladefabriek voor, en was nogal geschokt door de beschrijving van de dikke jongen Caspar Slok: "Caspar Slok, die grote, dikke, hebberige nietsnut. Caspar Slok, zo groot en vies. Zo hebberig, gemeen en kinderlijk." (Diezelfde 5-jarige E heeft er vaak over dat hij niet dik wil worden, en wil daarom bijvoorbeeld geen volle melk drinken. Dat gaat toch wel erg ver. Ik weet nog van vroeger dat we met mijn broer en onze vriendjes wedstrijdjes deden wie de dikste buik had, dat was dus heel cool!)

Andere zeer interessante boeken over deze materie (en beiden ook geciteerd in het boek) zijn:

Wilskracht van Roy Baumeister

Laat je niet volvreten van David Kessler

Effe checken

E (van 5): Geloof jij in de kerstman?
ik: Nee.
E: Ik ook niet. Geloof jij in Sinterklaas?
ik: Uh, ja.
E: Ik ook!! Geloof jij in God?
ik: Nee.
E: Ik ook niet. Geloof jij in monsters?
ik: Nee
E: Ik ook niet. Maar wel in spoken, die bestaan echt!

Zomer van 2013

Nou dat huizenruilen beviel ons dus wel. Dat willen we wel weer. Ergens bij een stad in de buurt, met leuke uitjes, maar wel relaxed een tijdje op dezelfde plek. Nu ergens in Europa, Berlijn, Praag, Kopenhagen.
Vorig jaar hadden we nog nauwelijks ons eigen profiel compleet, we waren nog maar een paar dagen lid van de site huizenruil.com, toen we al ons winnende aanbod uit Washington kregen. Dus we dachten dat het een eitje zou zijn om weer iets te vinden. Maar dat blijkt wat lastiger. We hebben al zo'n 50 verzoeken de deur uit gedaan, en nog niet beet. Hmm. Hopelijk to be continued...

Koop-niets-dag

Gisteravond bleek het ineens een koop-niets-dag te zijn geweest. Dat komt eigenlijk te weinig voor. Ik doe de boodschappen wel zoveel mogelijk in 1 of 2 keer per week, maar meestal moet er nog wel even iets tussendoor gehaald worden, er gaat iemand naar de kapper, de auto wordt volgetankt, de pianoles moet nog betaald, enz. enz. Maar gisteravond besefte ik dat er niets uit gegaan was. Leuk. Vaker proberen voor elkaar te krijgen.
De officiële koop-niets dag is dit jaar op zaterdag 24 november. Ja, dat komt natuurlijk niet handig uit met Sinterklaas, maar wie weet toch wel leuk om te proberen.

Rework

Ik loop al lang rond met het idee een businessje op internet op te starten. Iets verkopen lijkt me leuk. En na een recensie van Econowiser, heb ik dit boek dus maar gelezen. Het is een prettig boek, omdat het je toestemming geeft om het op je eigen manier te doen. Gedetailleerde lange termijn plannen wordt bijvoorbeeld omschreven als onnodig, omdat je op langere termijn gewoon niet kunt plannen. Klein beginnen en zuinig aan doen, zijn natuurlijk ook verstandige tips. Verder leest het boekje erg makkelijk en biedt ook wel inspiratie. Prima leesvoer voor een verloren uurtje dus.

Hypotheekvrij

Leuk boek van journalist Gerhard Hormann, die bezig was een tweede huis te kopen, terwijl hij merkte dat hij eigenlijk meer rust in zijn hoofd zocht, en dat die niet zat in meer schulden, maar in een weg uit de schulden. Hij ging met zijn gezin bezuinigen, stopte met het kopen van spullen, bleef een jaartje thuis op staycation (lijkt me heerlijk!), en loste uiteindelijk het aflossingsvrije deel van zijn hypotheek af.
De voornaamste boodschap van het boek is: denk erover na! Zorg dat je weet wat voor hypotheek je hebt, en bedenk wat je daarmee wilt.
J. en ik zijn er al een tijdje mee bezig, we hopen over een jaar of zeven onze hypotheek afgelost te hebben (als alles mee zit,wat als eigen ondernemer lastig te plannen is). De mindset in het boek is dus niet nieuw, toch wel weer goed om te lezen. Het bezuinigen is niet altijd makkelijk, en het is goed om de boodschap dan vele malen herhaald te lezen. Een beetje zoals naar de kerk gaan voor gelovigen, die kennen het hele verhaal van die bijbel zo langzamerhand ook wel lijkt me, maar gaan toch wekelijks naar de kerk om zich er weer mee te laten doordrenken. Voor zuinig leven/consuminderen bestaat geen kerk, dus lees ik er maar veel over op internet (Mr Money Mustache, Econowiser, Spaarcentje) en in boeken. Ik ben door het bezuinigen wel laconieker geworden tegenover de crisis. Ik weet wat we uitgeven, weet ook waar we nog flink op zouden kunnen bezuinigen, en weet ook dat daar uiteindelijk het geluk niet in zit.

de Clubjescarousel

We wonen in de stad, en dat is fijn, want daar zijn veel mogelijkheden voor kinderen. Toneelspelen, schermen, schaatsen, capoeira, paardrijden, rugby, honkbal, keramiek, verzin het maar, je kan er hier 'op'.
Veel mogelijkheden, dus altijd wel iets leukers te bedenken als je eens in de regen moet voetballen, of het een keer niet Super Leuk is op scouting. Dus wordt er volop gewisseld van clubjes. Ik heb daar als moeder vanaf het begin mee geworsteld, en ik kan niet zeggen dat ik er een goede oplossing voor gevonden heb.  R. is de ergste, die wisselt elk jaar. K. is iets honkvaster. E. is nog klein, dus daar heb ik nog hoop.

Toch heeft hij ook een nieuwe sport bedacht, en daar zijn we afgelopen zaterdag gaan kijken: Judo! Een stuk of twintig 5-jarigen die dartelden door de gymzaal. Mijn idee dat kleuters en puppies toch best wel veel op elkaar lijken, werd weer erg bevestigd. De meester bracht het allemaal erg theatraal, en het was wonderbaarlijk hoe goed de kinderen dat ook na wisten te doen. E vond het heerlijk, een uur lang stoeien, wat is er geweldiger? Hij hield nauwlettend in de gaten hoe alles moest, en deed erg zijn best op een 'mooie judozit'. 's Avonds bij het naar bed gaan verzuchtte hij: 'Ik wil Judo-meester worden...'. Nou wie weet, hopelijk houdt hij het in ieder geval een paar jaar vol.

Dyslexie-club

Gisteren had K zijn eerste bijeenkomst van de Dyslexieclub. Dit is de eerste van vier bijeenkomsten op school, waarbij alle kinderen met dyslexie bij elkaar komen. Best een grote groep op een school van meer dan 500 leerlingen. Om te beginnen vindt K het al heel fijn om te zien wie er verder allemaal dyslexie hebben, en dat er bijvoorbeeld ook kinderen in groep 8 dyslexie hebben. Ze hebben samen naar de Klokhuis aflevering over dyslexie gekeken. Hierin is ook het IWAL te zien, het instituut waar K is getest, en waar hij volgende week met spelling-training begint. Verder hebben ze het gehad over wat dyslexie voor je betekent. Hij vertelde dat hij voor de volgende keer over een paar dingen na moet denken. Zoals, waar heb je zelf last van, doordat je dyslexie hebt? Dat kan spelling zijn en lezen, allebei, of maar een van beide, legde hij me uit. K zei tegen me: Bij mij is dat alleen spelling, want lezen vind ik juist heel leuk! Daar word ik dan heel blij van! Hij heeft de afgelopen 2 jaar zo hard gewerkt en geoefend. Op school met RT en elke dag weer extra lezen thuis, in boeken, die hij niet altijd leuk vond. En nu zijn we zover dat hij Harry Potter kan lezen, en daar ontzettend van geniet! (Ik word er bijna emotioneel van, waarschijnlijk ook omdat ik zelf zo van lezen hou)

Getting Things Done: de implementatie

Hoe gaat het met het implementeren van Getting Things Done? Na een wat lastige start eigenlijk best goed.

De eerste stap is het eigenlijk het voorbereiden. Belangrijk is het daarbij om een goed functionerend archief op te zetten, waar je makkelijk iets in kunt archiveren, en makkelijk iets in kunt opzoeken. In Getting Things Done staat heel expliciet dat een hangmappensysteem daarvoor niet zo geschikt is. Maar na alternatieven bekeken te hebben, ben ik daar toch wel op uitgekomen. Ik gebruik hangmappen voor de alfabetisering, en doe dan de dossiermappen in de letter hangmap waar ze bij horen. Het GTD bezwaar daarbij is, dat sommige letters meer mappen hebben en het dan rommelig wordt. Dat zien we dan wel weer.
Verder was het een behoorlijk werk om mijn bestaande ordner-archief op te schonen. Ik heb ervoor gekozen om deze twee (hangmappen en ordners) niet te integreren, en heb dus nu eigenlijk twee systemen. Dit omdat mijn oude ordnersysteem eigenlijk heel goed voldoet, zeker nu het goed opgeschoond is, en alle oude troep naar zolder is verhuisd.
Verder heb ik een labelmaker gekocht en een hele doos dossiermappen. Ik heb een account aangemaakt bij Remember the Milk voor mijn todo-lijsten, want die hebben ook een goeie Android-app, zodat ik er ook op mijn telefoon bij zou kunnen.

Klaar voor de volgende stap: het verzamelen van alles, wat niet zo is zoals het zou moeten zijn, in de inbox. In het boek wordt aangeraden daar een hele dag voor te nemen, waarbij je niet gestoord wordt. Dit lukte me niet, gewoon omdat ik dit project niet genoeg urgentie kan geven. Ik heb het dus verspreid over twee weken gedaan.
En eigenlijk was ik daarbij ook al stiekem bezig met de derde stap: het verwerken van alles in de inbox. Dit leidde tot een enorme puinhoop op mijn bureau, en ook wel twijfels over het nut van de aanpak.
Maar ik heb doorgezet, en me ook door de derde stap heen geworsteld, het verwerken van alles in de inbox, en omzetten in todo-items en archiveren.

Het boek Getting Things Done is op bepaalde punten heel specifiek, zoals Geen Hangmappen Gebruiken, en op andere punten weer een beetje onduidelijk en dat vertraagde me, omdat ik twijfels had over of ik het wel goed begreep, en hoe ik dat dan zelf zou oplossen. Zo heb ik nu mijn todo-lijsten ingedeeld volgens mijn projectenlijst. Volgens mij is dat niet volgens de echte GTD methode, moet je dan je todolijsten indelen in context waarin je ze nodig hebt. Dus een lijst met: Telefoontjes, Boodschappen, Achter de computer, etc. Ik heb wel een Boodschappenlijst gemaakt, en een Afwachten lijst, en als iets uit mijn projectenlijsten daarop hoort, verhuis ik het todo item daarheen.
De precieze indeling van de todolijsten wordt uit het boek niet helemaal duidelijk. Ook niet of je daar alleen de eerste todo stap van een project in op moet nemen, of alles wat er voor een project moet gebeuren. Een concrete casus als voorbeeld zou al heel verhelderend werken. En een Nederlandse bewerking van het boek zou beter geweest zijn dan alleen een vertaling (volgens mij zijn hangmappen in Nederland bijna onvermijdelijk).

Mijn conclusie was daarom wel een beetje, dat je het boek niet op de letter moet volgen (dat lukte me niet), maar de principes moet inpassen in wat voor jou zelf werkt. Voor mij zijn op dit moment de belangrijkste principes:

• Alle inkomende issues meteen omzetten in todo-items en dan archiveren
• Als ik een todo-item bedenk, onmiddellijk in de lijsten zetten
• Geen datum plakken aan een todo-item, als er geen datum aan zit. Een datum leidt tot stress als je het niet op die datum doet, terwijl dat niet nodig is.
• Todo items zo concreet en praktisch mogelijk opschrijven, en opsplitsen daar waar ze te algemeen zijn
• Mijn todolijsten regelmatig doorkijken zodat ik overzicht hou op wat er in staat

Dit heeft in ieder geval op dit moment geleidt tot een min of meer leeg bureau (afgezien van een half afgemaakt papercraft model van de Cutty Sark). En inderdaad wel meer rust in mijn hoofd, hoewel nog niet de beloofde 'geest als water'. Ik denk dat dit komt omdat mijn project-todo-lijst nog niet compleet is. Ik merk wel dat het afwerken van todo-items min of meer vanzelf gaat, dat kost me niet zoveel moeite als eerst, toen ik het eerst uit mijn hoofd moest halen, en een bewuste beslissing moest nemen om het te gaan doen en dan wel op die manier. Dat is nu al gedaan, er hoeft alleen nog actie ondernomen te worden, en dan is de drempel minder hoog.

Ik wil de komende tijd volgens deze principes werken, en dan over een half jaar ofzo, het boek nogmaals lezen, om te kijken of het allemaal nog beter kan.

Irrland, topfun voor weinig!

Vorige week is J met de kinderen en met mijn schoonzus en neefjes naar Irrland net over de grens in Duitsland geweest. Dit is een boeren-pretpark, waarbij het boeren-gedeelte bestaat uit bijvoorbeeld een mais-doolhof, een mais-bad, een kinderboerderij, een uitstalling van Siku model tractoren, een strobalenberg etc. Er zijn geen achtbanen of iets dergelijks, maar wel geweldig hoge glijbanen, waarbij de lol nog verhoogd wordt, doordat ze vanuit een vliegtuig naar beneden gaan. Er is een reuze waterbed, waar je over kan lopen en op kan stoeien. Verder natuurlijk allerlei waterpret, maar daar was het vorig weekend wat te koud voor.
Wat het sympathieke aan dit pretpark is, is dat het helemaal ingericht is op het beperken van de kosten. De toegangsprijs is 4,50, parkeren is gratis. Het hele park is er op ingericht dat je zelf eten mee neemt. Er zijn overal picknicktafels en barbeques, waar je gratis gebruik van kan maken. Je kan er natuurlijk ook eten kopen, en dan is de prijs voor een Cornetto 1,00 euro, een waterijsje 50 cent!
De kinderen (5-11 jaar) hebben genoten! Het enige nadeel is dat het niet naast de deur is. Maar als je in de buurt bent, een aanrader!

Lifestyle Inflation

Een belangrijk begrip dat vaak terug komt op Personal Finance blogs, is het begrip Lifestyle Inflation. Lifestyle Inflation is dat je ongemerkt, als je inkomen hoger wordt, went aan hogere uitgaven. Zo groeien je uitgaven gelijk op met je inkomsten, en heb je dus minder ruimte om te sparen, of valt het vies tegen als je op een bepaald moment minder inkomsten hebt. Een voorbeeld daarvan is een groter huis kopen als je stijging in salaris de hogere hypotheek kan dragen. Ik weet zelf dat ik ben begonnen met boeken kopen, ipv lenen van de bieb, toen ik na mijn studie geld ging verdienen. Een tijdje voelde dat heel fijn, een enorme luxe, maar daarna was het een soort automatisme geworden, waarvan ik de extra luxe niet echt meer voelde, maar waar ik nog wel de prijs voor betaalde. Onderzoek toont ook aan dat je van spullen kopen niet echt gelukkiger wordt. Wel eventjes, het geeft een rush. Maar structureel geluk ligt meer in goede relaties met de mensen om je heen, je gezondheid, en gebrek aan stress. Allemaal dingen die je meer met tijd betaald dan met geld.

The Help

Dit boek heb ik gelezen voor de eerste bijeenkomst van de English book circle van de bibliotheek van Utrecht. Het boek speelt zich af in Mississippi in de jaren '60 en gaat over de verhouding tussen blanke dames en hun zwarte huishoudsters. Het boek leest heerlijk weg, met een lach en een traan zal ik maar zeggen. Een aantal van de pijnlijkheden van de situatie in die jaren wordt, denk ik, goed weergegeven. Toch kan ik me de kritiek op het boek (en de verfilming in 2011) wel goed voorstellen.  De zwarte huishoudsters zijn stereotiep neergezet, en hun moeilijkheden worden nergens echt deprimerend. Het is misschien nog wat kort geleden voor zo'n zoetsappige roman over deze misstanden. Al met al heeft het boek me niet veel meer opgeleverd dan een aantal uren leesplezier.

De kunst van het veldspel

Al sinds J en ik verkering hebben lezen we elkaar boeken voor. Dat is erg gezellig, en we hebben al heel wat mooie boeken doorgewerkt. Niet alle boeken zijn geschikt om voor te lezen. Het boek moet wel een goede spanningsboog hebben. Een aantal hoogtepunten waren: In alles een man, Een zoon van het circus en Vrijheid. En nu dan De kunst van het veldspel (voor mijn verjaardag gekregen van D, bedankt!). Echt weer een heerlijke Amerikaanse topper. Mooie hoofdpersonen, waar je mee mee gaat leven, in een verhaal wat draait om honkbal op een kleine Universiteit aan Lake Michigan. Een fijn boek.

Nu weer op zoek naar een nieuw voorleesboek, dat is niet altijd eenvoudig, tips zijn welkom!

Aangepast lezen

Omdat K dyslexie heeft, kunnen we gebruik maken van de luisterboeken van Stichting Aangepast Lezen. Dit is een geweldige service. Je kiest een boek, dit wordt je toegestuurd op cd (of je kunt het downloaden), en je kunt het portovrij weer terug sturen.  Ontzettend fijn. Tot K's genoegen hadden ze Ogen van de Draak, die we ook aan hem hebben voorgelezen, dus die hebben we in de auto nog eens (en nog eens en nog eens) geluisterd. Nu heb ik een Daisy-speler geleend van de bieb, en ligt hij verheerlijkt op zijn bed te luisteren naar Ender wint.

Van het nut van een Daisy-speler ben ik nog niet overtuigd. Luisterboeken zijn natuurlijk heerlijk, maar daar heb je geen speciale Daisy-speler voor nodig, gewoon een mp3-speler volstaat. Wat voor het leren lezen goed zou kunnen zijn, is het meelezen, dus je ziet de tekst op een schermpje en hoort hem tegelijk voorgelezen. Maar dat doet de Daisy-speler weer niet, of heel beperkt. Een Daisy-speler is vooral goed in bladeren, als in een boek, en switchen tussen hoofdstukken, maar dat is een zeer beperkte meerwaarde lijkt me. Maar van deze geleende Daisy-speler wordt genoten, en misschien brengt Sinterklaas wel een mp3-speler mee.

Getting Things Done

Ik heb al een tijdje geen boekenstukje geschreven, en dat is omdat ik in een aantal boeken tegelijk bezig ben, en er dus geen uit lees. Een van die boeken is Getting Things Done, van David Allen. Ik ben het gaan lezen naar aanleiding van het boek Wilskracht, waarin het wordt aanbevolen. Het idee achter Getting Things Done is als volgt. Je hersenen proberen track te houden van alles wat je nog moet doen. Dat kost voortdurend energie. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen onbenullige dingen die je nog moet doen, zoals de hond uitlaten, en belangrijker zaken als, weet ik veel, je belastingaangifte doen. Getting Things Done biedt een manier om alle losse eindjes die nu voortdurend verwerkingscapaciteit vragen in je brein, in een betrouwbaar systeem onder te brengen. Nu hoeven je hersens zich daar niet meer mee bezig te houden. Gevolg: minder stress en meer controle. Nou dat klinkt goed toch!
Ik ben ermee aan de slag. Het is niet eenvoudig. Het boek zelf al is niet makkelijk om snel te lezen. Na meer dan vijf bladzijden over archieven en actielijsten, lukt het me niet meer goed de stof op te nemen. Ik wissel dus theorie en praktijk af. Mijn eerste doel is nu het inrichten van een effectief archiefsysteem. Daarna ga ik al mijn todo dingen verzamelen en afwerken.
Ik ben benieuwd...

Brusjesdag

Mijn broer schreef op Facebook dat mijn neefje iets leuks had bedacht: broertjesdag. Naar voorbeeld van vaderdag en moederdag, een dag om extra lief te zijn voor je broertjes. Ze hebben dat de eerste zondag van september gevierd, en mijn neefjes hebben elkaar kadootjes gegeven, en beloofd te proberen lief voor elkaar te zijn. Wat een ontzettend goed en lief idee! Ik ben voor landelijke invoering. Maar dan natuurlijk ook voor zusjes, een brusjesdag dus.
In het boek Ouders Opgelet staat een stuk over de strijd tussen broertjes en zusjes. Die lijkt onvermijdelijk en kan ouders tot wanhoop drijven. Wat niet zo erg lijkt te helpen is om kinderen proberen te leren beter met conflicten om te gaan. Natuurlijk moeten ze elkaar niet slaan, maar de agressie zal op andere manieren de kop opsteken. Wat wel lijkt te helpen: broertjes en zusjes samen plezier laten beleven, zodat het ze wat uit maakt of de ander kwaad op ze is. Vriendjes of vriendinnetjes raak je kwijt als je er te lelijk tegen doet. Broertjes en zusjes zijn er altijd, je hoeft er dus niet voorzichtig mee om te gaan. Maar als je nou zorgt dat ze ook lol hebben samen, zullen ze zuiniger zijn op de relatie, is de redenering. Brusjesdag lijkt me daar een goede gelegenheid voor!

First Lego League: Take some time.

Gisteren ben ik naar een coach training geweest van First Lego League regio Haaglanden. Superleuk! Ik heb weer een stuk beter overzicht van wat de wedstrijd inhoudt en wat er bij komt kijken om mee te doen. Er zaten allerlei mensen, leerkrachten van basisscholen en voortgezet onderwijs en ouders, die net als ik nieuw waren, en dit jaar mee gaan doen. Er was zelfs ook een BSO die mee deed. 's Middags mochten we programmeren, dat was natuurlijk heel leuk. Maar er werd wel nadrukkelijk duidelijk gemaakt dat coaches bij de voorbereiding niet mee mogen helpen bouwen aan de robot en het programmeren. Voor een aantal aanwezigen was dat een opluchting, voor mij een beetje een teleurstelling. Maar deze promo-video van Morgan Freeman maakte veel goed, ondanks de nadruk in het filmpje op de opvolger de First Tech Challenge voor 15-18 jaar, de opvolger van de First Lego League (9-14 jaar).

Papercraft

Het begon allemaal toen R een jaar of vijf was met een olifant. Zij kleurde de stukken, ik knipte en plakte alles in elkaar. Het resultaat was super. Sindsdien hebben we heel wat afgeknipt en geplakt. Van tijgers, tot hele steden, tot vulkanen en robots en de Towerbridge (die laatste ter voorbereiding op een vakantie in London). K heeft een dino-tic, dus die begon in de kleuterklas al met het geheel zelfstandig maken van langnekken en triceratopsen. R houdt meer van kleine schattige dieren, die in een uurtje af zijn.
Het gaat een beetje af en aan, meestal maken we iets moois, beginnen dan aan iets te ambitieus, maken dat niet af, en doen dan vervolgens een paar maanden niets. Om dan weer iets moois te maken.
Nu is er weer een project af. Een model van een Japans cruiseschip uit 1930, de Hikawa Maru. En E een orka.

Tijd voor iets te ambitieus nu dus, en dat wordt de Cutty Sark en een blauwe vinvis.

Winnaareffect

Het Winnaareffect op de voorpagina van de Volkskrant vandaag! Ian Robertson analyseerde formuleringen van Geert Wilders, Mark Rutte en Emiel Roemer naar aanleiding van zijn boek, waarin dat ook gedaan wordt voor bijvoorbeeld Blair, Bush en Obama. Hieruit komt bijvoorbeeld behoefte aan macht naar voren. Dit blijven lastige conclusies lijkt me. Dinsdag in de Balie wordt het nader toegelicht door Robertson.

Monsterjacht

Sinds groep 3 heeft K moeite gehad met leren lezen. Vorig jaar is hij getest, en bleek hij dyslexie te hebben. Vanaf het begin van groep 3 hebben we braaf elke dag thuis extra geoefend met lezen. Dat (en de goede begeleiding op school) heeft zijn vruchten afgeworpen, want voor de vakantie scoorde hij redelijk op niveau Avi E 4 (niveau voor eind groep 4). Dat oefenen thuis is nog een hele toer. Die aap-eet-koek avi boekjes worden op den duur echt een kwelling voor kind en ouder. Als je in normaal tempo leert lezen duurt die fase niet zo lang, maar bij K dus wel. De liefde voor lezen en boeken wordt daar dus niet echt door gestimuleerd. Dus gingen wij over op Geronimo Stilton. Ik onderstreepte dan woorden en zinnen die hij moest lezen, en de rest las ik hem voor. Zo werden het samenlees boeken. De hele Fantasia serie, en Reis door de tijd hebben we er zo doorheen gewerkt. Maar zelfs Geronimo Stilton gaat op den duur vervelen (gelukkig maar). Er was even een kleine Paul van Loon opleving met Weg met die krokodil en Dolfje Weerwolfje. Maar helaas waren die afgelopen vakantie ook niet meer leuk. Nu houdt K best veel van boeken en verhalen (zeker als hij ze niet zelf hoeft te lezen), en als voorleesboek hebben we Narnia al gehad, en In de Ban van de Ring. Ik kan me ook wel een beetje voorstellen dat Dolfje Weerwolfje (hoe geweldig ik die boeken ook vind) daar moeilijk mee kan concurreren. Dus wat nu? K weigerde boeken te lezen, die hem te moeilijk leken. Maar ik heb hem verleid met een Avi-E-7 boekje over dinosaurussen. Eigenlijk te moeilijk, en het was ook best aanpoten voor hem, maar het lukte wel, en toen ik hem na afloop vertelde dat het AVI-E-7 was, was hij erg trots en durfde dit volgende boek aan: Monsterjacht! Het is geschreven door een schrijverscollectief en dat merk je ook wel. Het is een beetje mat voor zo'n spannend thema, en de karakters komen niet echt tot leven. Maar boeit allemaal niet, het heeft prachtige monsterplaatjes, en K leest het graag, dus het is een superboek!

Typetopia

Pffff. Na tweeënhalf jaar is het eindelijk gelukt. R heeft haar typediploma. 141 aanslagen per minuut, met 98% foutloos. Het is niet makkelijk geweest. Ze deed Typetopia, een online typecursus. Goed opgezette en degelijke cursus van 100 lessen. Die zou je volgens Typetopia in 20 minuten per les moeten kunnen doen, maar dat was bij ons de praktijk niet. Uiteindelijk werd het ritme zo een beetje een halve les per dag. Na de hele typecursus te hebben doorlopen wilden de proefexamens maar niet lukken. Te langzaam. Uiteindelijk heeft ze er ongeveer een jaar niets mee gedaan, en dan nu toch weer het licht gezien, extra geoefend op snelheid, en haar diploma gehaald! Het fijne van leren typen is wel, dat je de vooruitgang zo makkelijk kunt meten. En dat er een direct verband is tussen meer oefenen en beter presteren. Dus dat was ook heel leerzaam.
Nu K nog, die zit al een aantal weken af te zien, en moet nog zo'n 75 lessen. Maar R's triomf heeft hem ook wel weer nieuwe motivatie gegeven.

Boodschap

Vandaag betrapte ik mezelf erop dat ik tegen J zei: Ik ga nog even naar de Euroshopper. Ik bedoelde natuurlijk Albert Heijn, maar daar kopen we de laatste tijd bijna uitsluitend Euroshopper produkten. De Albert Heijn is ongeveer op 100 meter van ons, en tot voor kort deden we daar alle boodschappen. Maar door ongeveer 2 keer per week naar de Nettorama te gaan en de rest aan te vullen met Euroshopper producten hebben we onze boodschappenkosten zo'n 100,- euro tot 150,- euro per maand omlaag gekregen. Niet gek toch?
Onze dochter R ging om te beginnen wel in verzet. De nep-Brinta van de Nettorama was volgens haar lang niet zo lekker als het origineel, en Euroshopper was helemaal een beetje zielig. Maar de Euroshopper-nep-cornetto's trokken haar over de streep, zo'n 13 cent per (lekker) ijsje, wie kan daar nou weerstand aan bieden?

Het Winnaareffect

Het Winnaareffect heb ik gratis gekregen van Maven Publishing om te recenseren op mijn blog. Nou, leuk! Een gratis boek is natuurlijk nooit weg! Het past goed in de lijn van een aantal andere boeken die ik de afgelopen tijd heb gelezen, zoals Strijdlied van een Tijgermoeder, Bounce, Outliers en Ouders Opgelet.

Dit boek richt zich op winnaars. Wat maakt iemand tot een winnaar, en wat doet winnen met je?

Mijn drijfveer voor het lezen van deze boeken is mijn kinderen. Ik wil graag dat ze onafhankelijke mensen worden, die hun eigen geluk vorm kunnen geven. Hiervoor denk ik dat het nuttig is om ze een liefde voor leren en bereidheid tot hard werken bij te brengen. Dat zijn dingen die niet vanzelfsprekend zijn voor mijn kinderen. Waarom eigenlijk niet? Die vraag probeer ik te beantwoorden. Het lezen over Outliers en topsporters in Bounce is interessant, niet omdat ik graag wil dat mijn kinderen ergens de top in bereiken. Maar omdat het wel wellicht in de extremen is, waar je kan zien wat werkt en wat niet. Het boek van Carol Dweck over het leerproces zelf was superinteressant, en wellicht het meest praktisch nuttig tot dusver.

Een interessant stuk in het Winnaareffect richt zich op het verschil tussen intrensieke en extrinsieke motivatie. Intrensieke motivatie, de behoefte om iets te doen vanwege het gevoel van competentie en voldoening dat het oplevert, is een goede voorspeller van succes. Extrinsieke motivatie, zoals hoeveelheid geld die iemand verdient (of een cijfer op school), veel minder. De stelling van de auteur is dat intrensieke motivatie moet groeien. Dat is niet iets wat er om te beginnen is. Je moet een vaardigheid verwerven, zoals een muziekinstrument bespelen, en in eerste instantie is dat niet leuk, geeft het geen voldoening. Pas wanneer je door de eerste beginfase heen bent, kan de activiteit op zichzelf lonend worden.

Ik denk dat de wens om kinderen op hun intrensieke motivatie aan te spreken ertoe leidt dat alles 'leuk' moet worden gemaakt voor kinderen. En dat werkt niet, omdat kinderen ten eerste meteen feilloos aanvoelen of iets leuk gemaakt moet worden, en het dus eigenlijk wel niet leuk zal zijn. En ten tweede omdat die intrensieke motivatie zo iets individueels is, dat massa-geproduceerde opleukerij dus bij veel kinderen de plank mis slaat. En ten derde omdat die intrensieke motivatie zich zo dus blijkbaar niet laat aanspreken. Eerst de vaardigheid verwerven, dan leuk gaan vinden. En om de vaardigheid te verwerven heb je de meer op ontwikkeling- i.p.v. op resultaat-gerichte houding van Carol Dweck nodig.

Veel van het boek gaat verder over wat voor effecten het hebben van macht en succes op mensen heeft. Eigenlijk werden mijn vooroordelen daarover bevestigd. Mensen krijgen minder empathie met anderen en macht stijgt naar het hoofd. Als voorbeeld daarvan moest ik denken aan de Zomergast Ben Verwaayen, een ontzettend succesvolle man, die 'er niet van wakker ligt 5000 mensen te moeten ontslaan'. Een man die in mijn ogen te vaak gehoord heeft dat zijn grappen lollig, en zijn verhalen interessant zijn, en dus ook zonder enige remming drie uur lang open deuren intrapt en zichzelf ophemelt, zonder zelf de genantheid daarvan door te hebben.

4 september is er een avond van Maven Publishing in de Balie met Ian Robertson, de schrijver van het Winnaareffect, Stine Jensen (filosoof en auteur van Dus ik ben) en Jeroen Smit (auteur van De Prooi en Het drama Ahold).

First Lego League: the unofficial guide

Dit boek heb ik in Amerika gekocht. Ik loop al een paar jaar met het idee rond om met een team (9-14 jaar) met de First Lego League wedstrijden mee te doen. Dit boek maakt het plan weer wat concreter. Misschien komend jaar dan maar. K is er natuurlijk in ieder geval heel enthousiast over. En ik ook. Hoewel ik me wel besef dat dit niet iets is wat ik alleen kan doen. Ik heb hulp nodig. Om te beginnen om me te oriënteren op wat er allemaal bij komt kijken. Dus als je iemand kent die hier aan heeft mee gedaan, dan hoor ik dat graag!

Een andere agenda

Sinds we bewuster met ons geld omgaan, is het besef ook steeds meer gegroeid hoe belangrijk financiële opvoeding van de kinderen is. Misschien wel een van de belangrijkste dingen voor hun toekomstige zelfstandigheid. Als je met weinig toe kan, en het materialistische goed kan relativeren, geeft je dat zoveel vrijheid. Maar zover zijn we nog lang niet. Mijn kinderen zijn opgegroeid in overvloed. Bergen kado's bij verjaardag en van Sinterklaas. We wonen in een groot huis in een welvarende wijk, waar iedereen thuis een spelcomputer en een iPad heeft, en op vakantie gaat naar Madagascar (of Amerika). Dat lijkt allemaal heerlijk (en dat is het ook), maar reden te meer om goed na te denken wat we onze kinderen voor financiële opvoeding mee willen geven.
Bij R van 10 is sinds een jaar de merkenlust behoorlijk toegeslagen. Gewone gympen zijn niet goed genoeg, het moeten Allstars zijn. Geen gewone agenda, maar een Paul Frank agenda. Daar betaal ik dus niet aan mee. Mijn motto is nu: ouders zijn er om te betalen wat je nodig hebt, niet om wat je wil te betalen. Dat moet je zelf betalen. Dus heeft ze nu een Hema agenda, onder protest. En fietsen we vanmiddag naar de Action, omdat ze een nieuwe multomap voor school wil kopen van haar eigen geld. Die van vorig jaar is nog prima, maar ´stom´.
Ik hoop dat we op tijd zijn. Er is eigenlijk nog zo weinig tijd om ze dingen te leren.

Aan het werk!

Zo, de vakantie is echt weer voorbij! Kindjes weer naar school, en J en ik het huis gepoetst. Sinds een half jaar doen we dat zelf. De kosten van 50,- euro per week (2500,- euro per jaar) vonden we niet langer opwegen tegen het heerlijk luxe gevoel van een schoongetoverd huis. Dat gevoel duurde altijd jammerlijk kort. Bovendien vond ik het geen goed voorbeeld voor de kinderen, dat een schoonmaakster een vanzelfsprekendheid is. Dus sindsdien kunnen zij geld verdienen met het schoonmaken van hun eigen kamer, en poetsen J en ik de rest van het huis. Het blijft een vervelend karwei, en ik weet ook elke week weer creatieve smoezen te bedenken waarom het nog wel een dag uitgesteld kan worden, of misschien niet zo grondig hoeft deze week. Maar uiteindelijk gebeurd het wel. En dat voelt dan ook wel weer goed.

Growth Mindset

Ik doe mijn best om het in praktijk te brengen, het prijzen op ontwikkeling in plaats van op prestatie, hoewel ik het nog steeds lastig vind. Het lijkt echter wel wat te gaan werken, en dat motiveert.
E. wil leren skaten. Uitgedost in alle mogelijke beschermers ging ik met hem de straat op. Hij hing zwaar aan mijn armen, en smakte elke meter op zijn billen. Als om zichzelf moed in te praten zei hij een paar keer tegen zichzelf: Hoe meer ik oefen, hoe beter het gaat. En gelukkig ging het na een tijdje ook beter, en nu wil hij elke dag.
Later waren we een papiermodel aan het maken, K doet dat al jaren, en vindt dat heerlijk. E vindt het ook erg spannend en leuk. Maar hij kan het (natuurlijk) nog niet zo goed. Maar zijn eigen commentaar daarop was: ik kan het nog niet zo goed als K, maar dat is niet erg, want ik heb nog niet zoveel geoefend.
Daar had ik nog niet bij stil gestaan. Maar die nadruk op ontwikkeling, maakt het verschil tussen de broers en zus ook minder beladen. K meet zich aan R. Het feit dat zij 2,5 jaar ouder is, is voor hem een abstract gegeven. Hij wil toch even goed presteren als zij. Wat een droeve buien heeft hij wel niet gehad omdat hij bijvoorbeeld minder goed dino's kon tekenen dan zij. Een verlammende vergelijking voor K, want als R dat beter kan, waarom zou hij zich er nog aan wagen? Maar K is voorlopig nog wat weerbarstiger, die heeft zich nog niet helemaal overgegeven aan de Growth Mindset. We gaan dus dapper verder.

Do Androids dream of electric sheep?

Ik was lid geworden van de bibliotheek van Washington om daar boeken te lenen, en dat was superleuk. Maar doel was ook om gebruik te kunnen maken van diens digitale bibliotheek. Sinds mijn verjaardag ben ik in bezit van een Kobo eReader. Ik wou graag een Kobo, omdat die veel formaten aan kan, en verder zo simpel mogelijk is. Ik wil geen fancy toeters en bellen, ik wil gewoon een boek er op lezen, en toeters en bellen leiden af van dat doel. De voordelen van een e-reader zijn dat je er veel boeken op kunt zetten, en dat dit dan weinig ruimte in neemt. Ik vind het aanbod van digitale boeken echter nog klein. Dus het kwam er op neer dat we op vakantie toch weer een fikse stapel boeken mee namen. Voor K en E ieder een zelf (leren) leesboek en een voorleesboek, voor R 3 boeken, J en mijn voorleesboek, en een gids voor Washington. Dit zijn allemaal boeken die ik nog niet in digitaal formaat ben tegen gekomen. Okee, het voorleesboek van J en mij, is waarschijnlijk in digitaal formaat beschikbaar. Maar dat had ik kado gekregen. En verder is dus mijn streven om zo min mogelijk boeken te kopen, en zoveel mogelijk te lenen bij de bieb. Maar de Utrechtse bibliotheek heeft helemaal weinig te bieden.
Dus ik had mijn hoop gevestigd op de bibliotheek van Washington. Het aanbod is daar zeker groter, meer dan 7000 titels. Als je direct naar een specifieke titel op zoek bent, is de kans dan echter nog steeds groot dat die daar niet bij zit. Maar ik had al een tijdje de schrijver Philip K Dick op mijn lijstje staan, en Do Androids Dream of Electric Sheep is nu mijn eerste succesvolle eboek leen ervaring. Het is een beetje een donker boek, veel getob. Op zich wel een goed SF boek, in de zin van dat het een thema onderzoekt. Het is wellicht niet meer zo'n nieuw thema. Wanneer hebben machines een ziel? En maakt het eigenlijk wel uit of zij en ook wij dat hebben? De verhaallijn is wat minder mooi uitgewerkt. Ik las op de Wikipedia dat het boek diende als aanzet voor de film Bladerunner. Dat had ik zelf niet zo snel gezien.

Weer thuis

Het is voorbij. Zaterdagavond zijn we weer in het vliegtuig gestapt. J en ik helemaal niet geslapen, R en K een paar uur. E is de hele reis wakker gebleven, erg opgaand in de vele films, om vervolgens tijdens de landing in slaap te vallen. We ontmoetten C en W (en A en I), onze Amerikaanse huizenruilers, nog even op Schiphol. Raar maar okee, dat we hen toen pas ontmoetten, na vier weken in hun bed geslapen te hebben. Thuis was alles prima in orde, schoon en ordelijk, de kinderen doken op hun speelgoed, vooral de lego. Nu nog de jetlag te lijf, en dan wordt het leven weer langzaam ons normale Nederlandse leven. Huizenruil was een succes wat we zeker van plan zijn te herhalen.

County Fair

In Nederland ben ik niet zo dol op de kermis. Vooral het ontzettende lawaai stoot me af. Maar om hier naar een County Fair te gaan, leek me wel weer heel leuk, en dat was het ook. Krakkemikkige attracties zijn toch de leukste, en de engste! Het reuzenrad was me hoog genoeg en er waren biggetjes-races. Wat wel nog ontbrak waren een eet-wedstrijd, en een agricultural show met prijzen voor de grootste pompoen enzo. Daar waren we helaas een dag te vroeg voor. Volgens mij zijn Amerikanen wel dol op hun kermissen. Ze komen in ieder geval vaak voor in boeken, films en muziek. Dus nu weet ik ook hoe een corndog proeft, en wat funnel cake is (lekker!) en R's caramel apple was ook goed.

Mindset: the new psychology of succes

Na een soort samenvatting van haar verhaal te hebben gelezen in Ouders Opgelet, vond ik het nu tijd om het hele verhaal te lezen. Het basisidee is als volgt. Je hebt twee mindsets:

Fixed Mindset: hierbij ga je uit van aangeboren eigenschappen en denk je dat mensen hierin weinig kunnen veranderen. Je bent slim, je bent slecht in wiskunde of je hebt talent voor een bepaalde sport.

Growth Mindset: hierbij ga je uit van de te ontwikkelen mogelijkheden. Je ziet eigenschappen als aangeleerd, en veranderbaar. De nadruk ligt op het leerproces en niet op het eindresultaat. Je kunt beter in wiskunde worden. Je kunt jezelf veranderen.

Mensen die in de Fixed Mindset geloven, nemen minder snel risico's en zijn daarom minder op leren gericht. Wat heeft dat tenslotte voor zin als je bijv. toch niet goed bent in wiskunde? En als ze juist denken dat ze slim zijn, willen ze die overtuiging niet op het spel zetten, want wat als ze door de mand vallen? Mensen met de Growth Mindset kunnen veel verder komen omdat het ze om de ontwikkeling gaat, om het proces. Falen wordt niet persoonlijk genomen, maar als een hindernis waar iets van geleerd kan worden. Leren wordt weer leuk. Toch wel een zeer begeerlijk idee, om dat kinderen bij te kunnen brengen.

Om de Growth Mindset te bevorderen kan je het volgende doen:

• Prijzen op inzet in plaats van op prestatie. Dus niet: wat heb je dat goed gedaan! Maar: wat heb je goed je best gedaan!
• Fouten maken moet aangemoedigd worden, niet ontmoedigd. Als je niet probeert wat je nog niet kan, uit angst fouten te maken, leer je niets. Het is juist in het grenzen opzoeken, dat je vooruitgang boekt.
• Nadruk leggen op het proces in plaats van het resultaat. Wat heb je geleerd van wat je gedaan hebt?
• Ervan uitgaan dat iemands vaardigheden niet vast staan maar kunnen fluctueren. Dus dit jaar de slechtste van de klas in rekenen, volgend jaar misschien wel de beste.

Carol Dweck is een professor aan Stanford, en heeft zo ongeveer haar hele leven gewijd aan onderzoek hiernaar. Dit boek is om haar theorie voor het grote publiek toegankelijk te maken. Dat maakt het soms wat kort door de bocht en riekt naar Amerikaanse zelfhulp in de trant van 'willen is kunnen'. Daar moet je wel doorheen kijken. En als ik dat doe, vind ik het toch wel een hele krachtige theorie. Waar Outliers en Bounce het belang van eindeloze oefening benadrukten, geeft Mindset een deel van het antwoord waarom sommige mensen dan in staat zijn zo eindeloos te oefenen. De Growth Mindset verschaft hen die motivatie.

Wat niet wil zeggen dat het allemaal zo makkelijk in de praktijk te brengen is. In plaats van: Mooie tekening! zou je dan dus moeten zeggen. Wat heb je je best gedaan op die boom. En: Goed gelezen! wordt dan: Ik zie dat je je best doet om de woorden goed te spellen, daar leer je van. Dat voelt (nog) niet natuurlijk, maar daar ga ik dan dus maar aan werken.

Shoppen

Het overbuurmeisje, een schattig meisje van vier, is nogal dol op R. Of zoals de ouders zelf zeggen 'a little bit obsessed' met haar. Dus was de vraag was of R. zondag twee uurtjes kon komen 'oppassen', terwijl de ouders wel gewoon thuis zijn. Dat wou R. wel. Loon: 20 dollar! Een klein fortuin. Dat moest natuurlijk meteen uitgegeven worden, en wel aan coole schoenen. Tijdens het shoppen kwamen we nog een interessant nieuw jeans-merk tegen.

Lego

Gisteren zijn we naar de Lego Brick Fair geweest. Het was een beurs waarbij Adult Fans Of Lego, AFOL's, hun projecten (MOC's genaamd: My Own Creation) konden laten zien. Er waren prachtige dingen bij. Vooral veel uitgebreide kastelen en elfachtige landschappen en Amerikaanse stadjes met veel minifigures. Ook erg veel leger-lego. Lego doet officieel niet aan oorlogsspeelgoed (maar dan wel weer StarWars?), en er stonden dan ook disclaimers op posters dat deze beurs niet door Lego wordt georganiseerd en Lego dus ook geen verantwoording heeft voor de getoonde projecten. Er waren veel kraampjes die Lego of customized Lego verkochten en zo was er ook een kraampje met eigengemaakte Lego-wapens. Daar was een enorme rij, die twee keer om het kraampje heen slingerde.
Het mooiste, vond ik zelf, was een hele lange machine van Lego die op alle mogelijke manieren balletjes verder hielp, een soort gemotoriseerde knikkerbaan. Verder was het leuk om alle beetje nerdige Amerikaanse tieners en volwassenen te zien die lekker aan het hobby'en waren. En de kinderen keken natuurlijk hun ogen uit bij zoveel Lego bij elkaar.

Baseball

Een super-Amerikaans uitje is natuurlijk een bezoek aan een baseball-wedstrijd. De Washington Nationals doen het bovendien erg goed dit seizoen en het is natuurlijk altijd leuk om een winning team aan te moedigen. Maar ondanks het feit dat J. en ik al een tijdje samen De kunst van het veldspel aan het lezen zijn, begreep ik er toch nog weinig van. Ja, drie strikes is out. En wat een homerun is, weet ik ook nog wel. Gelukkig zat er een meneer achter ons, die daar duidelijk elke wedstrijd zat, en de wedstrijd voorzag van doorlopend insiders commentaar. Zo bleek 1 van de tegenstanders (de Miami Marlins) een broer te hebben bij de Washington Nationals, die natuurlijk veel beter was. Maar met onze hele domme vragen durfden we toch niet bij hem terecht. Dus nu maar even gegoocheld wat een korte stop nu precies doet. En waarom sommige spelers een zwarte streep onder hun ogen hebben.

Taxation without representation

Washington D.C. is eigenlijk een beetje een rare stad. Hij is speciaal gesticht om als hoofdstad te dienen, en ligt niet in een staat, maar in een district. Dit om te voorkomen dat de inwoners van de staat van de hoofdstad onevenredige invloed op het beleid zouden uitoefenen. Gevolg is wel dat de burgers van Washington D.C. geen senator en afgevaardigde leveren, en niet aan de verkiezingen voor het Congress mee doen. Sinds een tijdje mogen ze wel mee stemmen met de presidentsverkiezingen, maar dat is het dan ook. De inwoners van Washington zijn daar een beetje verbolgen over. Ze betalen immers wel belasting. Dus wordt er druk gelobbyed en staat boven bijna elk nummerbord: Taxation without Representation. Bij het stadhuis zagen we daar nog een variant op. Een bord met hoeveel belasting de inwoners van Washington dit jaar al betaald hadden. En dat dus zonder representation in Congress.

The Cheapskate Next Door

Dit is weer een boek in het consuminderthema. De titel is natuurlijk een verwijzing naar The Millionaire Next Door. Allerlei Amerikanen die zuinig leven komen aan het woord. Van radicale freegans, die anti-consumenten zijn, en leven van weggegooid voedsel, tot redelijk normale Amerikanen, die het gewoon niet fijn vinden om creditcard schuld en te maken. Het boek bood niet veel nieuwe inzichten, maar het is vermakelijk geschreven en geeft ook een kijkje in Amerika. Hoewel in Nederland schulden in de vorm van een persoonlijke lening of iets dergelijks ook de laatste tien jaar veel normaler zijn geworden, geloof ik dat de Amerikaanse manier van met geld omgaan toch nog wel ver van ons af staat. De meeste Amerikanen eten meerdere keren per week buitenshuis. Ze hebben de helft van het aantal vakantiedagen en geven dubbel zoveel aan vakantie uit als Europeanen. Auto's worden standaard op afbetaling gekocht. De meeste tieners hebben al een credit card en bijbehorende creditcardschuld. En dan moeten ze nog aan hun opleiding beginnen, waarbij een studieschuld van 50.000 dollar heel normaal is. Hypotheken worden in de meeste gevallen niet afbetaald. Geen wonder dat er met de crisis van 2008 een tegenbeweging ontstaan is van Frugal leven.

Ice Tea verkoop

Voor de kinderen gaat Amerika toch ook wel veel over wat voor leuke dingen je er kan kopen. Souvenirwinkels van musea zijn haast belangrijker dan het museum zelf en Amerikaanse speelgoedwinkels hebben toch weer hele andere dingen dan thuis. Maar ja, op een gegeven moment is het zakgeld op. En we zijn natuurlijk niet voor niets in het land van de ondernemer. Welke rijke Amerikaanse businessman is niet begonnen met een 'lemonade stand'? Dus wordt er nu special Dutch Ice Tea verkocht, en de overbuurjongen heeft de business uitgebreid met snow cones.

Yard sale

Gisteren was het zaterdag, blijkbaar de dag om al je overbodige spulletjes te verkopen in je voortuin. Hier in de buurt kwamen we al langs drie Yard-sales. We waren er snel genoeg bij om het spel Life voor 2 dollar aan te schaffen. Aan de foto op de voorkant te zien, stamt het uit de tachtiger jaren, maar zo goed als nog nooit gespeeld. Ik had de Nederlandse variant 'Levensweg' nog nooit gespeeld, maar het doel van het spel is dus om miljonair te worden, heerlijk Amerikaans.

Roadtrip NY

Afgelopen week zijn we een paar dagen naar New York geweest. Best nog een tocht, zo'n 400 km rijden, maar ook leuk om even de uitgestrektheid van Amerika te proeven. We logeerden in Westfield, een stadje buiten New York, bij M. een vriendin van mijn ouders. Zij is zo'n veertig jaar geleden met haar man vanuit Nederland naar Amerika geëmigreerd. Hoewel ze Nederlands spreekt, is ze, volgens ons, op en top Amerikaanse geworden. Haar man R. is twee jaar geleden helaas overleden. M. heeft het daar moeilijk mee, en vond het heel gezellig dat we kwamen. En wij vonden dat ook.
Westfield is een zeer idyllisch Amerikaans stadje met prachtige houten huizen op glooiende gazons, met grote bomen met eekhoorntjes. Het was zo'n 18 jaar geleden onze eerste kennismaking met de US. Leuk om ook aan de kinderen te laten zien.
Vanuit Westfield gingen we met de bus naar New York. Een dagje New York is natuurlijk veel te weinig, en we hadden maar één bestemming bedacht: een boottochtje naar Lady Liberty Zoals met al dit soort wereld iconen was het toch echt indrukwekkend om haar in het echt en van zo dichtbij te zien. We konden er helaas niet in, dat werd gerestaureerd. Nou ja, helaas, het was ontzettend heet, ik weet niet of ik wel blij was geworden van nog uren op de trap in het Statue of Liberty te staan, maar goed, die keuze hadden we ook niet. Gelukkig waren er na terugkomst met de boot in Battery Park fonteinen waar de kinderen wat konden afkoelen.